Ерөнхийлөгчийн сонгууль угтсан улс төрийг Цэц дэнсэлнэ
Үндсэн хуулийн Цэцийн дээр хөх тэнгэр л бий гэдэг ч улстөрчид, нам, эцэстээ Ерөнхийлөгч байдаг уу гэдэг эргэлзээ сүүлийн өдрүүдийн улстөрийг халууруулж байна. Цэц Үндсэн хуульд нийцүүлж аливаа шийдвэрээ гаргах зарчимтай. Гэхдээ Үндсэн хуулийн Цэц Үндсэн хуульд захирагдаж байна уу эсвэл улстөрчид, улс төрийн намд захирагдаж байна уу гэж эргэлзэх хүн олон болжээ.
Хамгийн сүүлд Үндсэн хуулийн Цэцийн Бага суудлын хуралдаан болсон, болоогүй гэх маргаан Ерөнхийлөгчийн сонгуультай холбогдож үүсэв. Эрх баригч МАН Үндсэн хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулахдаа “Ерөнхийлөгч 50 нас хүрсэн, сүүлийн таваас доошгүй жил эх орондоо байнга оршин суусан, Монгол Улсын уугуул иргэнийг зургаан жилээр зөвхөн нэг удаа сонгоно” гэх заалтыг оруулж өгсөн. Үндсэн хуулийн нэмэлт, өөрчлөлт 2020 оны тавдугаар сарын 25-ны өдрөөс хэрэгжиж эхэлсэн. Мэдээж эрэх баригч МАН-д Ерөнхийлөгч Х.Баттулгыг нэр дэвшүүлэх хүсэлгүй. Харин Ерөнхийлөгч Х.Баттулга нэр дэвших хүсэлтэй. Тэдний аль алиных нь хүсэл биелэх эсэхийг Үндсэн хуулийн Цэц дэнслэхээр ийн маргаан дагуулаад байна.
Өөрөөр хэлбэл, одоогийн Ерөнхийлөгч Х.Баттулга 2021 оны Ерөнхийлөгчийн сонгуульд өрсөлдөх боломжтой, боломжгүй гэх асуудал маргаантай байсан учраас дөрвөн ч иргэн Үндсэн хуулийн Цэцэд мэдээлэл хүргүүлсэн байдаг.
Үндсэн хуулийн Цэцийн Бага суудлын хуралдаанаар Монгол Улсын Ерөнхийлөгч, Ерөнхийлөгчөөр сонгогдож байсан хүмүүс 2021 оны Ерөнхийлөгчийн сонгуульд оролцох эсэх асуудлаар иргэд мэдээлэл гаргасныг Цэцийн гишүүн Д.Солонго хүлээн авч, маргаан үүсгэх шийдвэр гаргасан. Үүнийг нь Цэцийн Бага суудлын хуралдаанаар хэлэлцэж, маргаан үүсгэх эсэхийг хэлэлцэх хурлын шийдвэр гараагүй байгааг Цэцээс мэдээлж буй. Тодруулбал, анхны Бага хуралдаанаас Цэцийн гишүүн Д.Солонгын гаргасан маргаан үүсгэх шийдвэрийг хүчингүй болгосон гэж Ерөнхийлөгч Х.Баттулгын тал үзсэн. Харин Цэцээс үүнийг үгүйсгэж, Бага хурал шийдвэр гаргаагүй, үргэлжилж хуралдана гэдгийг мэдээлэв. Үндсэндээ эхний хуралдаан Д.Солонгын маргаан үүсгэх шийдвэрийг хүчингүй болгосон гэж Ерөнхийлөгч Х.Баттулгын талынхан мэдээлж, түүнийг 2021 оны Ерөнхийлөгчийн сонгуульд өрсөлдөх боломжтой хэмээн пи-ардсан. Бага суудлын анхны хуралдаанд гурван Цэцийн гишүүн оролцох ёстойгоос нэг нь санал нэгдэлгүйгээр хурлыг орхин гарч, нөгөө хоёр нь шийдвэрээ албажуулсан гэж тайлбарлаж буй.
Ерөнхийлөгчийн Тамгын газрын дарга Ө.Шижир болон Ерөнхийлөгчийн зөвлөхүүд нийлж, мэдээлэл хийсэн. Тэдний зүгээс Бага суудлын хуралдаанд гурван гишүүний ирцтэйгээр эхэлж, нэг гишүүн нь санал зөрж хуралдааныг орхисон үйлдэл нь буруу гэдгийг тайлбарласан.
Энэ талаар хуульч А.Эрдэнэцогт “Монгол Улсын Үндсэн хуулийн цэцэд маргаан хянан шийдвэрлэх тухай хуулийн 21 дүгээр зүйлийн 21.4 дэх хэсэгт “Цэцэд маргаан хянан шийдвэрлэх ажиллагаа үүсгэх эсэх талаархи Цэцийн гишүүний шийдвэрийг маргагч талууд буюу Цэцийн аль нэг гишүүн эс зөвшөөрч гомдол, санал бичгээр гаргасан бол Цэцийн даргын тогтоолоор томилсон З гишүүний бүрэлдэхүүнтэй хуралдаанаар хянан хэлэлцэж, маргаан хянан шийдвэрлэх ажиллагаа үүсгэх эсэхийг шийдвэрлэж магадлал гаргана” гэж заасан. Үндсэн хуулийн Цэцийн Бага суудлын хуралдаан энэ заалтын дагуу явагджээ” гэсэн тайлбарыг өгсөн юм. Харин Үндсэн хуулийн Цэцийн зүгээс энэхүү хуралдаан дахин үргэлжилнэ, хэзээ товлогдож, хуралдах нь тодорхойгүй байна гэдгийг онцолсон юм.
Үүнтэй зэрэгцэн Монгол Улсын Үндсэн хуулийн Цэцийн гишүүн Ш.Цогтоо, Д.Солонго нарын бүрэн эрхийн хугацаа дуусгавар болсонтой холбогдуулан Улсын дээд шүүхээс Ж.Эрдэнэбулганыг Цэцийн гишүүнээр томилох саналыг УИХ-д хүргүүлж, өнгөрсөн Баасан гаригт томилсон юм. Ингэхдээ бүрэн эрхийн хугацаа нь дуусгавар болсон Цэцийн гишүүн Ш.Цогтоогийн оронд томилсон юм. Гэвч Баасан гаригт Ерөнхийлөгч Х.Баттулга УИХ-ын Ж.Эрдэнэбулганыг томилсон тогтоолд хориг тавихаа мэдэгдсэн.
Үндсэн хуулийн Цэцийн дээр хөх тэнгэр л оршино хэмээдэг. Угтаа бол улстөрчид, улс төрийн нам эсвэл санал болгож томилсон бүхэн Үндсэн хуулийн Цэцэд өөр олон малгай “өмсгөх”-ийг оролдож, тэр нь Цэцийн шийдвэрт нөлөөлж болохгүй. Цэц, Цэцийн шийдвэр эрх баригч намд ч Ерөнхийлөгчид ч “үйлчлэх”, аливаа шийдвэрээ нөлөөллөөс ангид байлгах тангарагтай. Гэхдээ тэд тангарагтаа үнэнч байх уу эсвэл 2021 оны Ерөнхийлөгчийн сонгууль угтсан улс төрд “оролцох” уу гэдэг анхаарлын төвд байна.
Цэц бол Үндсэн хуулийн шүүх!
Эх сурвалж: Ш.Оюунчимэг (news.mn)
Таны ямар жилтэй вэ? Та Like дарж саналаа өгсөн ч таны санал нэмэгдэхгүй байвал Confirm дээр дарж саналаа баталгаажуулна уу! Та саналаа өгсөнөөр Facebook дээрээ өөрийн жилийн зурхайг хүлээн авч байх болно. |
||||
СЭТГЭГДЭЛ
C.Чинзориг: 2024 оноос “Шүд” төсөл хэрэгжүүлнэ
ЗАВХАН: О.Төгөлдөр: Ганц хормын уур бухимдлаа "уучлаарай" гэдэг үгээр сольё
ӨМНӨГОВЬ: Энэ онд эцэг, эхчүүдэд чиглэсэн нөлөөллийн ажлуудыг түлхүү хийнэ
ӨМНӨГОВЬ: Аймгийн хэмжээнд мал төллөлт 3.09 хувьтай байна
Их Британийн хаан III Чарльзын Францад хийх айлчлал хойшилжээ
У.Хүрэлсүх: Уул уурхайн зориулалтаар газрын доорх ус ашиглахыг хязгаарлах шаардлагатай
ХҮҮХДҮҮДЭЭС харамласан 4 ТЭРБУМААР Ч.ХҮРЭЛБААТАР сайдын яаманд ЗАСВАР ХИЙЖ БАЙНА
АНУ, Канад орогнол хүсэгч иргэдийн асуудлаарх гэрээ байгуулав
БНХАУ гадаадын компаниудад шахалт үзүүлэхээ зогсоохыг АНУ-д уриалжээ
НҮБ-ын Цөлжилттэй тэмцэх 17 дугаар бага хурлыг зохион байгуулах бэлтгэлийг хангаж байгааг онцолжээ
УИХ-ын гишүүн асан Д.Ганхуяг: Улс төрийн намууд нь Монгол Улсын засаглалын хямралын гол шалтгаан болжээ
УИХ-ын даргад 3 гишүүний бүрэн эрхийг түдгэлзүүлэх хүсэлтийг хүргүүлжээ
Дэлхий даяар 4 хүн тутмын 1 нь баталгаатай ундны усаар хангагдаж чадахгүй байна
"Уул уурхай хөрс, усыг хамгийн их бохирдуулж байна"
Ж.ЧИНБҮРЭН: ЭРТ ИЛРҮҮЛЭГ ХЭЧНЭЭН ХҮНИЙГ ҮХЛЭЭС АВАРЧ ЧАДАВ ГЭДЭГ ЧУХАЛ
ДАРХАН-УУЛ: Соёлын биет бус өвийг өвлүүлэх, түгээн дэлгэрүүлэх сургалт эхэллээ
13-ын А” маягтыг цахим болгохоор ярилцаж байна гэв
ДОРНОД: Дашбалбар, Баян-Уул сумдад нойтон цас их орсноос гамшгийн түвшинд хүрчээ
ОХУ “Сибирийн хүч-2” хоолойгоор Хятад руу хий нийлүүлэх гэрээг энэ онд багтаан байгуулна гэж найдаж байна
“Мөсөн өргөө”-нөөс мөрөөдөл биелэв
Орхон аймагт спортын сургалтын төлбөр сард дунджаар 50 мянган төгрөг байдаг
Алтны үнэ өсжээ
Д.Ганбат: Төрд НУУЦ АМРАГУУД том албан тушаал хашиж байгаа. Эдгээр хүмүүсийг яах юм
Голын сав газрын татмыг нарийвчлан судалжээ
Английн банк бодлогын хүүгээ 25 суурь нэгжээр өсгөжээ
“3D” принтерээр “хэвлэсэн” анхны пуужин тойрог замд орж чадаагүй байна
БНСУ-ын Ерөнхийлөгч Япон, АНУ-тай аюулгүй байдлын хамтын ажиллагаагаа бэхжүүлэхээ амлалаа
"Хүнсний хувьсгал"-ын хүрээнд хүнс, хөдөө аж ахуйн тоног төхөөрөмжийг гаалийн татвараас чөлөөлөв
Эзэнгүй муур, нохойг тоолно
Т.Аюурсайхан: Миний хувьд нүүрсний хулгайн хэрэгт ямар ч холбоогүй. Прокурорын дүгнэлттэй санал нийлэхгүй учраас гомдол гаргаж байгаа
Л.Оюун-Эрдэнэ: Би шинэ үе, шинэ мянганы залуучуудын гүүр нь байх болно
Цар тахлаас болж дүүжин тээвэр нь орж ирээгүй агаарын тээврийг ирэх онд ашиглалтад оруулна гэв
“НҮҮРСНИЙ ХУЛГАЙ“-д холбогдсон Ш.Раднаасэд охиноо БЗС-гийн 165.8 мянган долларын зээлээр АНУ-д сургажээ
УИХ-ын гишүүний халдашгүй байдлын дэд хорооны даргаар Ц.Мөнх-Оргилыг сонголоо
Д.Сарангэрэлийг Төрийн байгуулалтын байнгын хорооны бүрэлдэхүүнд оруулав
ХНХ-ын сайд Т.Аюурсайханыг чөлөөлсөн захирамжийг УИХ-д танилцуулж, чөлөөллөө
Т.Аюурсайхан: Миний хувьд нүүрсний хулгайн хэрэгт ЯМАРЧ ХОЛБООГҮЙ
Хашаандаа мод, бут, сөөг таривал урамшуулна
“Цэнхэр алт” усны салбарын үндэсний чуулганаас гарсан зөвлөмж
Явган хүний 25 мянган ам метр замыг засаж шинэчилнэ
Нөөцийн махыг 431 дэлгүүрт борлуулж байна
“IAAF” трансжендер эмэгтэйчүүдийг олон улсын тэмцээнд оролцохыг хориглоно
“СТЕППЕ АРЕНА”-г бүтээлцсэн канад архитекторуудыг шагнав
БНАСАУ "цацраг идэвхт цунами" үүсгэх чадалтай зэвсэг туршсанаа мэдэгджээ
“Эрдэнэс Тавантолгой” биржээр анх удаа эрчим хүчний нүүрс арилжив
Л.Алтанцэцэг маргааш алтан медалийн төлөө тоглоно
Австри улсаас Монголд аялал жуулчлал, цахим хөгжил, хог хаягдлын менежмент нэвтрүүлэхээ илэрхийлэв
“Мөнгөн мод” наадмын шилдгүүдийг 14 дэх жилдээ тодруулна
Япон, БНСУ-ын сайд нар БНАСАУ-ын асуудлаар нягт хамтран ажиллахаар тохиролцжээ
© 2016 он. Зохиогчийн эрх хуулиар хамгаалагдсан. ARDCHILAL.MN.